जी२० बैठकमा जयशंकरले भने– ‘विश्वव्यापी निर्णय प्रक्रिया लोकतान्त्रिक हुनुपर्छ’

नयाँ दिल्ली । भारतीय विदेशमन्त्री एस जयशंकरले संयुक्त राष्ट्र संघमा विश्वव्यापी निर्णय प्रक्रियामा भएका त्रुटिहरूमा जोड दिएका छन् ।

बिहीबार नयाँ दिल्लीमा जी२० विदेश मन्त्रीहरूको बैठकलाई सम्बोधन गर्दै विदेशमन्त्री जयशंकरले सो कुरामा जोड दिएका हुन् ।

‘वर्तमान विश्वव्यापी वास्तुकला आफ्नो आठौं दशकमा छ । यस अवधिमा संयुक्त राष्ट्रका सदस्यहरूको संख्या चार गुणा बढेको छ । यसले आजको राजनीति, अर्थशास्त्र, जनसांख्यिकी वा आकांक्षाहरू प्रतिबिम्बित गर्दैन । सन् २००५ देखि हामीले सुधारको भावनालाई उच्च स्तरमा व्यक्त गरेको सुनेका छौँ । तर हामी सबैलाई थाहा छ कि यी साकार हुन सकेका छैनन् । यसलाई जति लामो समयसम्म रोक्छाँै, त्यति नै बहुपक्षीयताको विश्वसनीयता क्षीण हुँदै जान्छ । भविष्य बनाउनु हो भने विश्वव्यापी निर्णय प्रक्रियालाई लोकतान्त्रिक बनाउनुपर्छ,’ जयशंकरले उद्घाटन सम्बोधनमा भने।

जी२० विदेश मन्त्रीहरूको बैठक टर्की र सिरियामा हालै गएको भूकम्पमा ज्यान गुमाएकाहरूको सम्झनामा एक मिनेट मौन धारण गरेर शुरु भएको थियो।

जयशंकरले जी२० विदेश मन्त्रीहरूको बैठकको पहिलो सत्र विदेशी प्रतिनिधिहरूलाई ‘यो समूहले असाधारण जिम्मेवारी बोक्छु’ भन्दै शुरु गरेका थिए ।

‘हामी पहिलो पटक विश्वव्यापी संकटको बीचमा सँगै आएका थियौं र आज फेरि, वास्तवमा धेरैको सामना गरिरहेका छौं। यसमा कोभिड महामारीको प्रभाव, कमजोर आपूर्ति श्रृंखलाको चिन्ता, जारी द्वन्द्वको नक–अन प्रभावहरू, चिन्ताहरू समावेश छन्। ऋण संकट र जलवायु घटनाहरूको अवरोध रहेको समयमा वास्तवमा विचार र दृष्टिकोणको तीब्र भिन्नताका केही विषयहरू छन्। तैपनि, हामीले साझा आधार खोज्नु पर्छ र दिशा प्रदान गर्नुपर्छ, किनभने संसारले हामीबाट यही अपेक्षा गर्छ’, जयशंकरले भने ।

बहुपक्षीयताको भविष्यको बारेमा बोल्दै उनले भने, ‘हामी अगाडि हेर्दै जाँदा त्यहाँ हामी सबैले सामना गर्ने दबाबपूर्ण र अधिक प्रणालीगत चुनौतीहरू छन् । बहुपक्षीयताको भविष्य परिवर्तनशील संसारमा यसलाई बलियो बनाउने हाम्रो क्षमतामा धेरै निर्भर गर्दछ ।’

उनले हालैका घटनाहरूले बढेको खाद्य संकटलाई न्यूनीकरण गर्न सहयोगको विकासमा जोड दिए । ‘खाद्य र ऊर्जा सुरक्षा तात्कालिक चिन्ताहरू हुन्, जुन हालका घटनाहरूले बढाएको छ। तर तिनीहरूको दीर्घकालीन असर र समाधानहरू छन्। र विकास सहयोग त्यो ठूलो समाधानको हिस्सा हो जुन हामीले आज विचार गरिरहेका छौँ ।’ जयशंकरले भने ।

उनले जी२० समूहको व्यक्तिगत र सामूहिक रूपमा अन्तर्राष्ट्रिय विकास र समृद्धिमा योगदान पु¥याउने दायित्व रहेको बताउँदै यसलाई दिगो साझेदारी र सद्भावना पहलबाट कार्यान्वयन गर्न सकिने बताए ।