शान्तिवादी सिद्धान्तलाई छाडेर लडाकु विमान बेच्न जापान तयार

काठमाडौं । जापानले आफ्नो शान्तिवादी सिद्धान्त त्यागेर लडाकु विमान बेच्ने निर्णय गरेको छ । जापानले बेलायत र इटालीलगायत अन्य देशसँगको सहकार्यमा लडाकू विमान विकास गरिरहेको छ । यो निर्णयपछि जापानले संयुक्त लडाकु जेट परियोजनामा ​​आफ्नो भूमिका सुनिश्चित गर्नेछ।

जापानको मन्त्रिपरिषद्ले पनि हतियार उपकरणसम्बन्धी निर्देशिकामा संशोधन गर्ने पहिलोपटक ठूलो निर्णय गरेको हाे। यसले अन्य देशलाई लडाकु विमानसहित घातक हतियार बिक्री गर्न अनुमति दिनेछ। यसअघि जापानमा शान्तिवादी संविधान अन्तर्गत हतियार निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाइएको थियो । अब चीनसँग बढ्दो विश्वव्यापी तनावकाबीच जापानले यो कदम चालेको हो ।

अहिले जापानले अमेरिकाले डिजाइन गरेका F-2 लडाकु विमान र बेलायतले प्रयोग गरेको युरोफाइटर टाइफुनलाई प्रतिस्थापन गर्न नयाँ प्रविधिका लडाकु विमानहरू तयार गर्दैछ। यसमा इटाली र बेलायतले जापानलाई सहयोग गरिरहेका छन् । यस कार्य योजनालाई ग्लोबल कम्ब्याट एयर प्रोग्राम नाम दिइएको छ, जसको मुख्यालय बेलायतमा छ। यसअघि जापानले एफ–एक्स नामको घरेलु डिजाइनमा काम गरिरहेको थियो । रुस र चीनविरुद्ध बढ्दो तनावका बीच आफूले विकास गरेको नयाँ विमान उन्नत हतियार साबित हुने जापानले विश्वास व्यक्त गरेको छ ।

जापानको मन्त्रिपरिषद्ले पनि हतियार र प्रविधि हस्तान्तरण दिशानिर्देशमा संशोधनलाई समर्थन गरेको छ। यसले अन्य देशहरूमा घातक हतियार बिक्री गर्न अनुमति दिनेछ। जापानले लामो समयदेखि आफ्नो शान्तिवादी संविधान अन्तर्गत हतियार निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाएको छ, तर चीनसँग बढ्दो क्षेत्रीय र विश्वव्यापी तनावको बीचमा देशले द्रुत रूपमा कार्य गरेको छ। जेटहरू बेच्ने निर्णयले जापानले पहिलो पटक आफूले उत्पादन गरेका घातक हतियारहरू अन्य देशहरूमा निर्यात गर्न अनुमति दिनेछ।

दोस्रो विश्वयुद्धका कारण भएको विनाशपछि जापानले बनाएको संविधान अनुसार जापानले सबै सैन्य उपकरण र घातक हतियारको निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाएको थियो। अहिले जापानले यो संविधान संशोधन गरेपछि विपक्षीहरुले प्रधानमन्त्री फुमियो किशिदा सरकारको आलोचना गरेका छन् ।

सरकारले हाल परिमार्जित दिशानिर्देशहरू लडाकू विमानहरूमा मात्र लागू हुने आश्वासन दिएको छ । सम्भावित खरीददारहरू जापानले रक्षा साझेदारी सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेका १५ देशहरूबाट पनि हुने बताइएको छ । यो परिवर्तनले जापानको लागि अमेरिकी डिजाइन गरिएको प्याट्रियट मिसाइलहरू अमेरिकालाई बेच्ने बाटो खुला गरेको छ।