पूर्वी गुटामा गएरातिदेखि युद्धविराम

सिरिया, ९ चैत – करिब दुई महिनायतादेखि निकै हिंसात्मकरुपमा आक्रमण भइरहेको सिरियाको पूर्वीक्षेत्र गुटामा बिहीबार मध्यरातबाट युद्धबिराम घोषणा गरिएको छ ।सिरियाली विद्रोही समूहका प्रवक्ताले नै शुक्रबार सो जानकारी दिएको समाचारमा जनाइएको छ । तर युद्धविरामको पालनाका बारेमा पनि विभिन्न टिकाटिप्पणी आएका छन् ।युद्धबिराम पछि लडाकू र उनका परिवारजनलाई पनि त्यहाँबाट अन्यत्रै लगिएको बताइएको छ । यस विषयमा पहिले नै सम्झौता भएको एकजना अधिकारवादीले जनाएका छन् ।रुस र सिरियाली सरकारी मध्यस्थकर्ताले गरेको सम्झौताअनुसार गएरातिदेखि युद्धविराम गर्ने र त्यहाँबाट लडाकू र उनका परिवारलाई बाहिर सुरक्षित स्थानतर्फ जान दिने बताइएको थियो ।ती लडाकू तथा सो क्षेत्रका स्थानीय बासिन्दा र बाहिर जान चाहेका सर्वसाधारणलाई पनि हाल सिरियाली सरकारको नियन्त्रणमा रहेको इदलिब प्रान्तमा लगिएको छ ।यद्यपी इदलिब प्रान्तमा सरकारले दुई दिनमात्र अघि गरेको हवाई कारबाहीमा परी २८ सर्वसाधारणको मृत्यु भएको सिरियन अब्जरभेटरी फर ह्युम्यान राइट्सले जानकारी दिएको छ ।पूर्वी गुटामा पछिल्लो दुई महिनायता भएको यस्तो हमलामा परी एक हजारभन्दा बढीको ज्यान गएको छ । साथै यसरी मारिनेमा बालबालिका समेत कम्तीमा एक चौथाइ रहेका छन् ।यस्ता आक्रमणका कारण यी क्षेत्रबाट मात्र चार लाखभन्दा बढी सिरियाली भागेर अन्यत्र सरेका वा विदेशिएका छन् । ठूलो संख्यामा बालबालिकासहित सर्वसाधारणको ज्यान गएपछि त्यहाँ युद्धविरामका लागि दबाब आएको थियो ।राष्ट्रसंघको शरणार्थीम्बन्धी सहायता निकायले यी पछिल्ला हवाई हमला र काबारहीका कारण चार लाखजना भन्दाबढी सिरियाली विस्थापित भएका जनाएको छ ।पूर्वीगुटा क्षेत्रमा पुनःनियन्त्रण कायम गर्ने निहुमा सिरियाली सुरक्षाबलले हिंसात्मकरुपमा आक्रमण गरेको बताइएको छ ।सिरियामा गएको आठ वर्षदेखि यहाँका राष्ट्रपति बसर अल असदको राजिनामाको मागगर्दै आन्दोलन सुरु भएको थियो ।त्यहाँ जारी गृहयुद्धमा आतंककारी समूह अल कायदा र इस्लामिक स्टेट्स बढ्दै गएका छन् । जारी सो द्वन्द्वमा परी सो समयदेखि हालसम्म तीन लाख ४० हजारभन्दा बढी व्यक्ति मारिएका छन् ।त्यसैगरी लाखौँ घाइते भएका छन् भने अरु लाखौँलाख नागरिक घरबार बिहीन भई स्वदेश र विदेशमा शरणार्थी जीवन विताउन बाध्य छन् ।संयुक्त राष्ट्रसंघले सिरियामा शान्तिपूर्ण वार्ताको माध्यमबाट जारी हिंसात्मक गतिविधि रोक्ने प्रयास गरिरहेको भएपनि त्यो सम्भव हुन सकिरहेको छैन ।आस्ताना वार्ता निष्कर्षहीनयसैबीच प्राप्त अर्काे एक समाचारअनुसार इरान, रुस र टर्कीका विदेशमन्त्रीबीच सिरियाको विषयलाई लिएर काजकिस्तानको राजधानी आस्तानामा हालै सम्पन्न त्रिदेशीय वार्ता पनि निष्कर्षबिहीन भएको छ ।मस्को र तेहरानको समर्थन रहेको सिरियाली सरकारले दमासकसको बाहिरी इलाकामा अवस्थित पूर्वीगुटामा हवाई कारबाही गरेको एक महिनापछि यो छलफल भएको थियो ।सिरियाको राजधानी दमासकसको उपनगरको रुपमा रहेको गुटा सहरको पूर्वीभागमा जारी रहेको भयावह मानवीय अवस्था नै यस छलफलको प्रमुख एजेन्डाको रुपमा रहेको बताइएको थियो ।छलफलमा यी तीन देशका विदेशमन्त्री इरानका मोहमद जाभेद, रुसका सेर्गेइ लाभरोभ र टर्कीका मेभ्लुट चागुसोङ्लुले शान्तिवार्ताका लागि पहल गर्नुभएको थियो ।यस विदेश मन्त्रीस्तरीय छलफलले इस्तानबुलमा आगामी अप्रिल ४ तारिखमा हुने तीन राष्ट्रका राष्ट्रपतिको वार्ताको आधार बनाउने अनुमान गरिएको थियो ।तर त्यस विषयमा पनि उहाँहरुबाट कुनै निष्कर्ष निस्कन नसकेको अनुमान गरिएको छ ।