मुटु रोग युवापुस्तामा भयावह बन्दै (भिडियोसहित)

सन् २००० देखि प्रत्येक वर्षको सेप्टेम्बर २९ तारिखका दिन विश्व मुटु दिवस मनाउदैं आएकोमा यस पटकको नारा ‘युज हर्ट टु कनेक्ट’ रहेको छ ।

विश्वव्यापी रूपमा मुटु रोगको समस्या र मुटु रोगका कारणले मृत्यु हुनेहरूको सङ्ख्या बढ्दै गएको कारणले यस वर्षको नारा ‘युज हर्ट टु कनेक्ट’ राखिएको हो । डिजिटल प्रविधिको प्रयोग गरेर भए पनि आफ्नो मुटुलाई स्वस्थ राख्न सम्पर्क गरौँ भन्ने नै यो वर्षको नाराको अभिप्राय रहेको छ ।

मुटु रोगको समस्याबाट अहिले विश्वमा बर्सेनि १ करोड ७९ लाख भन्दा बढी व्यक्तिको मृत्यु हुने गरेको छ । सरुवा रोग नभएको अवस्थामा पनि यो रोगबाट मृत्यु हुनेहरूको सङ्ख्यात्मक वृद्धिलाई चिकित्सा क्षेत्रका विशेषज्ञहरू यसलाई ‘साइलेन्ट किलर’ को उपनाम दिन्छन् ।

पछिल्लो समय नेपालमा पनि मुटु रोगका बिमारीहरूको सङ्ख्या तीव्र रूपमा बढी रहेका मान्छन् । पहिला वृद्ध अवस्थामा पुगेपछि देखिने मुटु रोगका समस्याहरू अहिले युवा पुस्ताहरूमा झन् व्यापक रूपमा देखा परिरहेको मनमोहन कार्डियोथोरासिक भास्कुलर तथा ट्रान्सप्लान्ट सेन्टरका इन्टरभेन्सनल कार्डियोलोजिष्ट डा. रत्नमणि गजुरेल बताउँछन् । उनका अनुसार अहिलेका युवा पुस्ताको खानपिन, जीवनशैली र उनीहरूले अँगालेका दुर्ब्यसनका कारण उनीहरूमा मुटु रोगको समस्या बढेको बताउँछन् ।

डा. गजुरेलका अनुसार बिशेषत सहरी क्षेत्रमा बाल्यावस्था देखिनै शारीरिक मेहनत गर्नु पर्ने खेल र गतिविधिहरू कम हुदैं गएको छ । अधिकांश बालबालिका इण्डोर गेममै रमाउन थालेका छन् यसको प्रभाव उनीहरू युवापुस्तामा पुग्दा पनि देखिएको छ । यो बाहेक सहरी क्षेत्रको खानपिन शैलीमा परिवर्तन आएको छ । जङ्क फुड र चिल्लो खानेकुरामा स्वाद बढी बसेको कारणले पनि मुटु रोगको समस्या युवापुस्तामा बढेको देखिन्छ ।

डा. गजुरेलका अनुसार युवा अवस्थामै हर्ट अटेकका समस्याहरू देखा पर्नु राम्रो सङ्केत होइन । मुटु रोग सरुवा रोग नभएर पनि बिस्तारै महामारीको रूपमा फैलिरहनु सबैका लागि चिन्ताको विषय हो । मुटुमा हुने विभिन्न किसिमका समस्या आउन दिने र नदिने कुराको निर्णय स्वयं व्यक्ति नै जिम्मेवार रहन्छ । उचित खानपिन, जीवनशैली अपनाउने हो भने मुटु रोगको समस्यालाई हुन नदिन पनि सकिने चिकित्सकहरू बताउँछन् ।

विश्व मुटु दिवसको अवसरमा मनमोहन कार्डियोथोरासिक भास्कुलर तथा ट्रान्सप्लान्ट सेन्टरका इन्टरभेन्सनल कार्डियोलोजिष्ट डा. रत्नमणि गजुरेलसँग गरिएको कुराकानीको भिडियो ।