कैलाली–५ मा आरजुसँग नारदमुनिलाई चुनाव लड्न कति सहज ?

धनगढी । आगामी मंसिर ४ मा हुने संघीय निर्वाचनका लागि कैलाली–५ बाट उम्मेदवारका लागि नेकपा एमालेले नारदमुनि रानालाई एकल सिफारिस गरेको छ ।

वर्तमान प्रतिनिधिसभा सदस्यसमेत रहेका रानाले २०७४ को निर्वाचनमा गठबन्धनका तर्फबाट उम्मेदवार बन्दै कांग्रेसकी केन्द्रीय सदस्य आरजु देउवालाई पराजित गरेका थिए । वाम गठबन्धनका साझा उम्मेदवार रानाले २०७४ को निर्वाचनमा आरजुभन्दा ४ हजार ८ सय ८० बढी मत ल्याएर विजयी भएका थिए ।

तर, यसपटक नारदमुनिको चुनावी यात्रा २०७४ को भन्दा कठिन हुने देखिन्छ । यसपटक नेपाली कांग्रेस, नेकपा माओवादी केन्द्र, नेकपा (एकीकृत समाजवादी), जसपा र राष्ट्रिय जनमोर्चा गठबन्धन बनाएर चुनावी प्रतिष्पर्धामा जाने सम्भावना बलियो बनेको छ । पाँच दलको साझा उम्मेदवारका रूपमा आरजु देउवा उम्मेदवार बन्ने पक्का जस्तै देखिन्छ ।

त्यसो भएमा नारदमुनि रानालाई चुनाव जित्न कठिन हुन सक्दछ । स्थानीय तहको निर्वाचनमा कैलाली–५ बाट कांग्रेस, माओवादी केन्द्र र एकीकृत समाजवादीको गरी ३२ हजार ९ सय ६० मत आएको छ । उक्त मत धनगढीका १९ वटै वडा र कैलारी गाउँपालिका वडा नम्बर ६ र ९ को बाट आएको हो ।

तीनै वडाबाट एमालेले भने १७ हजार चार सय एक मत मात्रै पाएको छ । यसरी हेर्दा एमालेभन्दा गठबन्धन दोब्बर मतले अगाडि देखिनछ । यो मतान्तर घटाउनु नारदमुनि रानाका लागि निकै चुनौतीको विषय हुने छ । कैलालीमा यसपटक नागरिक उन्मुक्ति पार्टीको प्रभाव राम्रो बन्दै गएको छ ।

स्थानीय तहको निर्वाचनले पनि त्यसलाई पुष्टि गर्दछ । कैलाली–५ बाट यसपटक संघीय निर्वाचनमा नागरिक उन्मुक्ति पार्टीका प्रभावशाली नेता लक्ष्मण चौधरीले चुनाव लड्ने घोषणा नै गरिसकेका छन् । २०७४ को निर्वाचनमा जेलबाटै उम्मेदवारी दर्ता गराएर चुनाव लडेका लक्ष्मण थारुले ६ हजार ४ सय ६४ मत ल्याएर तेस्रो बढी भोट पाउने उम्मेदवार बनेका थिए ।

यसपटक उनी खुला रूपमा निर्वाचनमा होमिँदै छन् । गाउँटोलसम्म चुनावी अभियानसहित हिँडेका लक्ष्मण थारुले यसपटक पहिलाको भन्दा धेरै भोट ल्याउने आकलन गरिएको छ । लक्ष्मण थारुले अधिकांश भोट राना चौधरी समुदायबाट पाउने आंकलन गर्न सकिन्छ ।

कैलाली–५ मा नारदमुनि रानाको जित्ने आधार पनि राना चौधरी समुदायको भोटलाई मान्छि । लक्ष्मण थारु पनि सोही समुदायबाट उम्मेदवार बन्दा भोट बाँडिने सम्भावना प्रबल रहन्छ । त्यसैले नारदमुनिका लागि लक्ष्मण चौधरी ठूलो चुनौती बन्ने छन् ।

३० वैशाखमा सम्पन्न स्थानीय तहको निर्वाचनमा कैलाली–५ मै पर्ने धनगढी उप महानगरपालिकामा यसपटक एमालेले निर्वाचित जनप्रतिनीधिको संख्या भने बढाएको छ । २०७४ मा सम्पन्न स्थानीय तहको निर्वाचनमा धनगढी उपमहानगरपालिकामा एमाले कमजोर स्थितिमा देखिएको थियो ।

२०७४ मा एमालले धनगढीका १९ वडामध्ये दुई वडा अध्यक्ष मात्रै जितेको थियो । तर, यसपटक भने उपमेयरसहित ६ वडामा एमालेका उम्मेदवार विजयी भएका छन् । नेपाली कांग्रेसभित्र देखिएको आन्तरिक विवादलाई नारमुनि रानाले फाइदाका रूपमा लिन सक्ने आकलन गरिएको छ ।

कांग्रेसले कारबाही गरेका पुष्करनाथ ओझा स्वतन्त्र उम्मेदवार बन्ने चर्चा छ । यदि ओझा स्वतन्त्र उम्मेदवार बनेको खण्डमा कांग्रेसको मत विभाजन हुने देखिन्छ । त्यस्तो अवस्थामा एमालेको संगठित भोटसँगै राना थारु समुदायबाट बढी मत ल्याएर चुनाव जिच्न सक्ने नारदमुनिको दाउ हुन सक्दछ ।

तर, पुष्करनाथ ओझा स्वतन्त्र उम्मेदवार बनेमा नारदमुनिले पाउने केही भोट पनि कटौती हुन सक्छ । त्यसैले यसपटकको चुनाव जित्न नारदमुनि रानालाई फलामको चिउरा चपाउनुसरह हुने देखिन्छ ।

रानाप्रति एमालेभित्रै पनि असन्तुष्टि देखिन थालेको छ । उनले असन्तुष्ट समूहलाई व्यवस्थापन गर्न नसकेमा सोचेअनुसारको भोट नआउन पनि सक्दछ ।

यस्तो छ, स्थानीय तहको मत

कैलाली–५ अन्तर्गत धनगढी उपमहानगरपालिकाका १९ वटै वडा र कैलारी गाउँपालिकाको ६ र ९ नम्बर वडा पर्दछन् । स्थानीय तहको निर्वाचनमा वडास्तरमा पाएको मतका आधारमा नेपाली कांग्रेस ठूलो पार्टी बनेको छ ।

कांग्रेसले धनगढीका १९ वडाबाट २० हजार ७२२ मत तथा कैलारीका दुई वडाबाट २०५४ गरी २२ हजार ७७६ मत पाएको छ । त्यसैगरी एमालेले धनगढीका १९ वटै वडाबाट १५ हजार ९९३ तथा कैलारीका दुई वडाबाट १ हजार ४०८ मत गरी १७ हजार ४०१ मत पाएको छ ।

माओवादी केन्द्रले धनगढीका १९ वडाबाट ८ हजार १७५ मत पाएको छ । सत्ता घटक एकीकृत समाजवादीले वडास्तरबाट २ हजार ९ मत पाएको थियो ।