बेइजिङ । चीनको जनसंख्या दशकौंमा पहिलो पटक गत वर्ष कम हुन थालेको र सन् २०२२ मा थप घट्ने विज्ञहरुले बताएका छन्। अर्थतन्त्रमा दीर्घकालीन असर पर्ने एउटा महत्त्वपूर्ण माइलस्टोन जनसंख्या पनि भएको उनीहरुको विश्लेष छ।
सन् २०२२ मा जन्मेको कुल संख्याका लागि सरकारको आधिकारिक तथ्यांक अर्को हप्ता जारी हुने अपेक्षा गरिएको छ। स्वतन्त्र जनसांख्यिकी हे याफुका अनुसार १ करोडको रेकर्ड न्यून देखिने जनाइएको छ।
त्यो सन् २०२१ मा जन्मेका १०.६ मिलियन शिशुहरू भन्दा कम हो, जुन लगातार छैटौं वर्षमा घटेको छ र सन् १९४९ मा जनवादी गणतन्त्र चीनको स्थापना भए देखिकै सबैभन्दा कम हो। उनले देशमा गत वर्षको तुलनामा धेरै मृत्यु हुने सम्भावना छ। कोरोना महामारी र अन्य विविध कारणले सन् २०२१ मा १०.१ मिलियन मानिसहरू मृत्यु भयो।
चीनको जनसङ्ख्या गत वर्ष घटेको हुनसक्छ किनभने जन्मदर घटेको छ भने मृत्युदर तीव्र बढेको छ। अनुमानित जनसंख्या ड्रप अफ पहिलेको अपेक्षा भन्दा धेरै छिटो आउँदैछ, र विश्वको दोस्रो ठूलो अर्थतन्त्रको वृद्धिलाई रोक्न सक्छ। श्रमशक्ति पहिले नै संकुचित भइरहेको छ भने घरहरूको लागि लामो समयको माग अझै घट्नेछ र सरकारले आफ्नो कम वित्तिय राष्ट्रिय पेन्सन प्रणालीको लागि तिर्न पनि संघर्ष गर्न सक्छ।
नतिजा यो हो कि चीनको अर्थतन्त्र आकारमा अमेरिकालाई उछिनेर संघर्ष गर्न सक्छ र यसले यो वर्ष भारतलाई विश्वको सबैभन्दा बढी जनसंख्या भएको देशको रूपमा आफ्नो हैसियत गुमाउन सक्छ।
महामारीको समयमा धेरै राष्ट्रहरूमा जन्मदर घट्यो किनभने मानिसहरू अस्पताल जान डराएका छन् र लकडाउन र प्रतिबन्धका कारण परिवारको बालबालिकामा हेरचाह अभावका कारण मृत्युदर पनि बढेको छ।
तथापि, चीनले छोराहरूका लागि चिनियाँ आमाबाबुको परम्परागत प्राथमिकतालाई ध्यानमा राख्दै, लैङ्गिक अनुपातलाई घटाउने ‘एक-सन्तान नीति’ को दशकौं लामो कार्यान्वयनले थप समस्याहरूको सामना गरिरहेको छ। यसले बच्चा जन्माउने उमेरका महिलाहरूको संख्यामा गिरावट ल्याएको छ र अब त्यसलाई सन्तुलनमा ल्याउन गाह्रो हुनेछ। सरकारले नीति समाप्त गरिसकेपछि र परिवारहरूलाई थप बच्चा जन्माउन अनुमति दिएपछि पनि पुरानो नीतिको ह्याङओभर अझै बाँकी छत।
केही क्षेत्रहरूले दम्पतीहरूलाई बच्चा जन्माउन प्रोत्साहन दिन थालेका छन्। हङकङको छिमेकी शेन्जेनले आफ्ना छोराछोरी तीन वर्ष नपुगेसम्म अभिभावकहरूलाई अनुदान दिने योजनामा काम गरिरहेको छ। आर्थिक सहायता १० हजार युआनको एक पटक भुक्तानी गर्ने नीति अवलम्बन गरिएको छ।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
प्रतिक्रिया